کاربرد دیگ بخار در تولید محصولات لبنی

8178 بازدید

۱۳۹۷-۰۱-۰۱

بخار یک حامل انرژی پرکاربرد است و به همین علت در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار می‎گیرد. بخار مورد نیاز محصولات لبنی در یک دیگ بخار تولید شده و در کارخانه توسط یک سیستم توزیع لوله‌‎ای به محصولات منتقل می‎گردد. در هر مرحله بخار گرما را انتقال داده، کنسانتره می‎کند و به مرحله چگالش برمی‎گردد.

یک ویژگی بسیار مهم بخار اشباع این است که دمای آن بطور مستقیم با فشار آن مرتبط است. بنابراین درجه حرارت مناسب بسیاری از فرآیندها می‎تواند با کنترل فشار با دقت بالا کنترل گردد.

عملیات‎هایی که روی شیر خام انجام می‎پذیرد شامل دریافت، خنک‎سازی، ذخیره‎سازی، جداسازی، پاستوریزاسیون و… می‎باشد که منجر به تولید شیر پاستوریزه، خامه، ماست، دوغ، انواع پنیر و… می‎شود.

در کارخانجات لبنی بخار تمیز، با کیفیت و فشار بالا مورد نیاز است. تأسیسات مختلفی مانند آب گرم، حرارت، هوای فشرده و برق باید برای انجام عملیات تولید لبنیات تأمین شونده. همچنین فرآیندهای لبنی مختلف به مقدار متفاوتی حرارت و فشار احتیاج دارند؛ تولید فشار بخار بالا نیاز به یک دیگ بخار با طراحی مناسب دارد. در نتیجه استفاده از دیگ بخار برای تولید لبنیات با کیفیت بالا و حفظ هزینه‎های تولید پایین، ضروری است.

کاربردهای دیگ بخار محصولات لبنی

در کارخانجات تولید شیر و فرآورده‎های  آن، عمده انرژی حرارتی مصرفی در فرآیند تولید بصورت بخار می‎باشد. بخار بطور گسترده در صنایع لبنی به روش‌‎های مختلف مورد استفاده قرار می‎گیرد. بطور کلی در تمامی فرآیندهای تبدیل شیر خام به لبنیات متنوع شامل شیر پاستوریزه، پنیر، کره، ماست، شیر خشک و… استفاده می‎گردد.

در صنایع لبنی مدرن از بخار برای ارتقای واکنش شیمیایی و فیزیکی تغییر شیر خام و کمک به حفظ بهداشت محصولات استفاده می‎شود. موارد استفاده از دیگ بخار در تولید لبنیات به شرح زیر می‎باشد:

  1. تأمین انرژی حرارتی مورد نیاز در فرآیند تولید
  2. استفاده در دستگاه‎های پاستوریزه، استریلیزه و هموژنیزه
  3. گرم نمودن آب مصرفی و شوینده‎های اسیدی و بازی
  4. در پیش‎گرم‎کن‎های تولید شیر خشک
  5. در رادیاتور تولید هوای داغ یا بخار خشک مورد نیاز خشک‎کن پاششی
دیگ بخار محصولات لبنی

کاربرد دیگ بخار در تولید محصولات لبنی

فرآورده‎های شیر خام

شیر به عنوان یک ماده غذایی با ارزش و مغذی دارای جایگاه ویژه‎ای در بازار داخلی و خارجی می‎باشد. فرآورده‎های عمومی شیر شامل شیر پاستوریزه و استریلیزه، شیر کاکائو، شیر خشک، خامه، پنیر، کره، ماست، دوغ و بستنی می‎باشد. دما که عامل مهمی در تولید هریک از محصولات لبنی می‎باشد توسط دیگ بخار تولید می‎گردد. در ادامه به اختصار نحوه تولید فرآورده‎های شیر خام را توضیح داده و به شرح کاربرد دیگ بخار در تولید  آنها می‎پردازیم.

استفاده از دیگ بخار برای استریلیزاسیون

رعایت بهداشت عنصر جدایی ناپذیر از خطوط تولید مدرن و پیشرفته می‎باشد. پاستوریزاسیون یکی از مهمترین عملیات روی شیر و سایر محصولات لبنی است که عامل بیماری‎های مشترک انسان و دام را از بین می‎برد.

شیر طی مراحل مختلف دوشیدن، جمع‎آوری و حمل و نقل به کارخانه آلوده به میکروب می‎گردد. از آنجا که این ماده بستر مناسبی برای رشد و تکثیر میکروبهاست؛ مهمترین مسأله در تولید محصولات لبنی بهداشتی، نگهداری و سالم‎سازی آن است.

در گذشته برای جلوگیری نمودن از رشد و نمو میکروب‎ها از سرما استفاده می‎کردند، اما سرما عامل ضدعفونی کننده نمی‎باشد و فقط موجب کاهش سرعت رشد میکروب‎ها می‎گردد. حرارت ناشی از بخار بهترین گزینه برای ضدعفونی کردن باکتری‎های شیر می‏‎باشد.

پیشنهاد میکنیم این مقاله رو از دست ندید
تست دیگ بخار

درجه حرارت و زمان دو عامل بسیار مهم در تولید شیر با کیفیت و با درجه ماندگاری بالا است. عملیات حرارتی باید به گونه‎ای باشد که میکروارگانیزم‎ها و تمام باکتری‎های مضر شیر خام را از بین ببرد و در عین حال هیچگونه آسیبی به محصول وارد نکند.

تولید شیر پاستوریزه و استریلیزه

پاستوریزاسیون نوعی فرآیند حرارتی شیر است که طی آن تمام میکروب‎های بیماری‎زای موجود در شیر و همچنین بخش بزرگی از میکروب‎های غیر بیماری‎زای شیر از بین می‎روند. شیر پاستوریزه پرمصرف‎ترین فرآورده شیر خام است.

شیر برای پاستوریزه شدن به حداقل دمای ۷۲ درجه سانتیگراد، در مدت زمان ۱۵ ثانیه و فشار ۱۶ اتمسفر احتیاج دارد. به منظور استریلیزاسیون، شیر با دمای ۷۵ درجه سانتیگراد را به مدت ۳ ثانیه وارد تانک خلأ نموده و با تزریق بخار  آب تولید شده توسط دیگ بخار با فشار ۱۳/۶ اتمسفر، دما را به ۱۴۰ درجه سانتی‎گراد می‎رسانند و بدین ترتیب شیر استریل می‎گردد.

تولید ماست

برای تولید ماست، شیر را در دمای ۹۰ تا ۹۵ درجه سانتیگراد پاستوریزه نموده و سپس دمای آن را تا حدود ۴۰ درجه کاهش داده و مایع ماست را به آن اضافه می‎نمایند. بعد از طی این مرحله ماده حاصل را در ظروف بسته‎بندی قرار داده و در داخل گرمخانه قرار می‎دهند.

تولید خامه

در فرآیند تولید خامه، چربی شیر با استفاده از دستگاهی به نام سپریتور که با نیروی گریز از مرکز کار می‎کند، جدا شده و به مخازن نگهداری خامه انتقال داده می‎شود. خامه‎ها برای مصارف گوناگون دارای درصد چربی متفاوتی می‎باشند. خامه بدست آمده پس از پاستوریزه شدن، در نهایت بسته‎بندی شده و به سردخانه فرستاده می‌‎شود.

تولید پنیر

برای تولید پنیر، شیر پاستوریزه و هموژنیزه را تا دمای ۲۰ درجه خنک کرده و پس از اضافه کردن مقداری مایع پنیر وارد تانک انعقاد می‎نمایند. در نهایت پس از جدا کردن پنیر از پساب به آن مقداری نمک اضافه می‎گردد.

تولید شیر خشک

برای تولید شیر خشک، شیر خام بدون چربی در پیشگرمکن به دمای ۸۵ درجه سانتیگراد می‎رسد و سپس بوسیله اوپراتور، آب خود را از دست داده و تغلیظ می‎گردد. ماده بدست آمده به داخل برج خشک‎کن پاشیده شده و در اثر برخورد با هوای گرم به پودر شیر خشک تبدیل می‎شود.

 

۱---->2---->3---->4---->5
[کل: ۶ میانگین: ۳.۲]

پربازدیدترین‌ها

دیدگاه‌ها

خوشحال خواهیم شد که اولین دیدگاه را شما ارسال نمائید.

دیدگاه خود را ثبت نمایید.

برای دریافت آخرین خبرها و محصولات ما به کانال تلگرام ما بپیوندید