کاربرد دیگ بخار رنگرزی

یکی از ابتدایی‎ترین مراحل در صنایع نساجی رنگ کردن الیاف مورد استفاده می‌‎باشد. رنگرزی به فرآیندی گفته می‎شود که در آن کالای نساجی مثل نخ، پارچه و یا پوشاک در محلولی حاوی مواد رنگزا، رنگ‎آمیزی گردد. در رنگرزی ماده رنگزا در درجه دمای مشخص و طی زمان مشخص با مولکول‎های کالای نساجی پیوند محکمی برقرار کرده و آن را رنگ می‎کنند.

رنگرزی به طور عمده به دو روش سنتی (با استفاده از پاتیل مسی) و یا صنعتی (با استفاده از دیگ بخار) انجام  می‎شود. در این مقاله به شرح روش‎های رنگرزی و کاربرد دیگ بخار رنگرزی می‎پردازیم.

کاربرد دیگ بخار رنگرزی

کاربرد دیگ بخار رنگرزی

رنگرزی به روش سنتی، در ظرف بزرگی از جنس استیل یا مس ضد زنگ و مقاوم در برابر حرارت انجام می‎گیرد. دمای محیط در این روش توسط ترمومتر تنظیم می‎گردد. سپس کلاف‎های شسته شده را همراه رنگ به مدت یک ساعت می‎جوشانند. در این مدت هر ۵ دقیقه کلاف را با چوب همزن در رنگ غوطه‎ور می‎نمایند. در پایان جوشاندن را متوقف کرده پس از سرد شدن حمام رنگ کلاف را خاج می‎کنند. در پایان کلاف با  آب نیم گرم و سپس با آب سرد شسته و آبگیری می‎شود.

به مرور زمان و با پیشرفت صنعت، رنگرزی از روش‎های قدیمی فاصله گرفته و شکل مدرن‎تری بخود گرفت. در رنگرزی صنعتی تمامی مراحل توسط ماشین‎آلات مکانیزه انجام می‎گیرد.

در این روش کلیه مراحل رنگرزی پارچه و نخ پس از تعیین مشخصات الیاف مانند جنس لباس، وزن، دما و زمان بطور اتوماتیک انجام می‎شود. بدین صورت که البسه در داخل دستگاه رنگرزی قرار گرفته و مشخصات آن از طریق مانیتور لمسی به دستگاه داده می‎شود. البته لازم به ذکر است امکان تعیین مراحل بصورت دستی نیز امکان پذیر می‎باشد.

دستگاه‎های رنگرزی برای انجام فرآیند نیاز به بخار و حرارت دارند. از آنجا که مهمترین کاربرد بخار، گرمایش  آن است و دیگ بخار بهترین وسیله برای تأمین حرارت مورد نیاز صنایع مختلف می‎باشد. سیستم گرمایش دستگاه رنگرزی نیز توسط دیگ بخار تأمین می‎گردد.

دیگ بخار مهم‎ترین عامل در تکمیل پیشرفت صنایع رنگرزی محسوب می‎گردد. کیفیت بخار استفاده شده  در کارخانه رنگرزی پارچه تأثیر عمده‎ای بر کیفیت محصول دارد. انتخاب دیگ بخار مناسب نه تنها می‎تواند کیفیت محصول و بازده تولید را بطور مؤثر بهبود بخشد، بلکه می‎تواند موجب کاهش هزینه‎ها نیز گردد.

کلیه قسمت‎های دیگ بخار مورد استفاده در صنایع رنگرزی که در تماس با آب و مواد شیمیایی قرار دارند باید از استیل ضد زنگ ساخته شده باشند. همچنین دستگاه باید تحمل دما و فشار مورد نیاز فرآیند رنگرزی را داشته باشد.