قهرمانانی بنام اپراتور در دیگ خانه
کاربری شیر دیگ بخار یکی از حساسترین مهارتهای اپراتوربه شمار میرود.
در واحدهای بویلر همچون رشتههای ورزشی قهرمانان وجود دارند. آنها مهارت و تجربه خود را با خاموش کردن، بالا آوردن و در مدار قرار دادن بویلر نشان میدهند. این کار کنترل هزاران اسب بخار توان با امکان بالقوه انفجار است که از تخیل بسیاری از ما فاصله دارد.
آنها به سرعت به هشدارها پاسخ داده، فلکه شیرها را چرخانده و دکمهها را فشار میدهند تا واحد را به حالت نرمال برگردانند. به خاطر نمود او و تجربه، آموزش و مهارت اپراتورها، شاهد هزاران انفجار با تلفات سنگین و اکثر غیر قابل جبران همانند قرن گذشته بودهایم.
شیوههای مختلف بهره برداری
شیوههای بهره برداری گوناگونی برای بویلر وجود دارد. روش اول بهره برداری نرمال در زمانی است که واحد در حال تولید بخار یا گرمایش آب است و تمام کار اپراتور، کنترل امور برای جلوگیری از انحراف است.
هیچ کتابی نمیتواند یک سری دستورالعمل برای انجام فعالیتهای بهره برداری باشد زیرا هر واحد بویلر شرایط متفاوتی دارد. موارد زیر دستورالعملهایی برای نوشتن رویه خود شما برای شرایط خاص میباشد.
اگر به خاطر این واقعیت نبود که سیستمهای لوله کشی طبق موازین ایمنی اجرا میشوند، کاربری شیر دیگ بخار را یکی از حساسترین مهارتهای اپراتور فرض میکردم. این مساله هنوز هم مهارت بزرگی است زیرا یک اشتباه یا عدم عکس العمل به موقع در اداره مشکل میتواند کل واحد را دچار خسارت کند.
پس از ۴۵ سال به همه این مسائل عادت کردهام و شروع به کنترل واحد برای یافتن مشکل میکنم تا با خاموش کردن واحد در زمان مقتضی آن را نجات دهم. گاهی تمام انفجارها و لرزیدن لولهها به خاطر بهره برداری غلط از شیرها و بعضی اوقات هم به خاطر خرابی شیرها است.
خلاء ایجاد شده توسط شیر تخلیه خطرناک است
چنین حادثهای پس از استارت یک واحد نو اتفاق افتاد. در طول شب بخار نیاز نبود و من در آنجا تنها بودم و بویلرها را خاموش کرده و هدرهای تخلیه را باز و واحد را ترک کردم. روز بعد با بالا آمدن بویلرها تمام سیستمهای بخار شروع به انفجار کردند.
پس از آرام شدن وضعیت فهمیدم شیر تخلیهای که دیشب باز کردم بسته شده بود. خلایی در سیستم ایجاد شده و آب کندانسیت را مکیده بود. متوجه شدم که باز بودن بیش از یک دریچه تخلیه عامل بروز خلاء شده است.
زمانی که دیگ بخار وکیوم میکند چه اتفاقی می افتد؟
در زمان پیاده کردن شیرهای روی لولهی بخار، به یاد داشتن این نکته ضروری است که خط سردی که پر از هوا یا آب است به ندرت دچار خلاء میشود. هنگام خاموش کردن سیستم بخار، فضایی که بخار تسخیر کرده باید در زمان چگالش آن توسط چیزی (آب یا بخار) پر شود مگر این که به آن نیتروژن تزریق گردد.
هوا میتواند در داخل لولهها متراکم شود و از ورود آب یا بخار جلوگیری کند. بخار در فشار کم تر از ۱۵psig سبکتر از هواست و برعکس. این دلیلی است که دریچه تخلیه بویلر فشار قوی را قبل از رسیدن به ۲۵spig باز نگه میداریم.
ممکن است هوا در سیستم بخار، بسته به فشار، محبوس شود. در سیستمهای آبی، مقداری هوا به عنوان ضربه گیر برای جذب تغییرات ناگهانی جریان مطلوب است. همیشه در بالای سیستمهای آبی مقداری لوله ایستاده وجود دارد تا مقداری هوا را برای این منظور به تله بیاندازد.
سیستم لوله کشی جدید دارای اتصال خاصی با سیل هستند تا با جلوگیری از جذب هوا در آب ضربهگیر، شل نشود. لوله کشها باید بدانند راه حل ضربه در لولهها پس از بستن شیرها، تخلیه و پر کردن مجدد سیستم برای ذخیره مجدد ضربه گیر هوایی است.
پس از هر بار پر یا خالی کردن سیستم باید دستورالعمل خاصی را پیدا کنید که در واحد شما جواب داده است. اما در واحدهای جدید باید از تجربه خود استفاده کرده و روش مناسبی را به کار برید.
گام اول در پر کردن سیستم
گام اول در پر کردن سیستم باز کردن دریچههای تخلیه است. همیشه به یاد داشته باشید آنها پر از هوا بوده و باید تخلیه گردند. در زمان خاموش کردن یک سیستم باید تهویهها را باز کنید تا آب خارج شود.
زمانی که شیر اصلی بخار به یک سیستم لوله کشی را ببندید فشار به سرعت افت کرده و قبل از این که دریچه تهویه را باز کنید خلا ایجاد میشود. پس همیشه ابتدا دریچه تهویه را باز کرده و اجازه دهید مقداری بخار خارج شود.
این کار ایمن تر است. در سیستمهای بزرگ ممکن است نیاز باشد دریچههای بیش تری را باز کنید. هر سیستم که دارای تجهیزات بزرگی باشد باید بلافاصله بعد از خارج شدن از مدار برای جلوگیری از ایجاد خلا کنترل شوند زیرا تجهیزات لزوما برای فشار خلا و جو طراحی نشده و امکان آسیب دیدن آن وجود دارد.
تخلیه سیستم عامل خلاء ویرانگر
تخلیه یک سیستم بدون باز کردن تهویه عامل خلا ویرانگر است. هر زمانی که ستون آب در لوله بیش از ۵ft میشود میتواند مانند بخار خلاء ایجاد کند که این خلاء عامل بروز خسارت به مخازن خواهد بود.
پر کردن سیستم های بزرگ چه با آب یا بخار باید توسط شیری که برای این کار تعبیه شده انجام گیرد.
این شیر کوچک در یک سمت شیر اصلی نصب میشود (شکل۱-۲) اما میتوان آن را به صورت بای پس هم نصب نمود. مشکل اینجاست که اغلب، ما مهندسان آن را در نظر نمیگیریم و آن را در شیر پرکن یا بایپس قرار میدهیم و چون کوچک است پر شدن سیستم ساعتها طول میکشد.
از طرف دیگر بعضا در سیستمهایی شیرهای بزرگ نصب شده است. برای صرفه جویی در زمان میتوان از شیر یا بایپس بزرگتر همانند شکل زیر استفاده نمود.
بعضی اپراتورها شیر جدایش اصلی را برای تسریع فرآیند پر شدن خارج میکنند. من کارآموزی را به خاطر دارم که تبعیت از من شیر ۱۰ اینچ را در طبقه بالاتر بویلر میشکند. شکستن شیر یعنی باز کردن شیر تا جایی که دیسک از روی سیت بلند شود. هر قدر هم که تلاش کنید به سختی خواهید توانست شیر به آن بزرگی را بدون ایجاد ضربه به جریان بخار بشکنید.

شیرهای بای پس گرم کردن سیستم
کلک پر کردن بویلر
کلک معمول دیگر پرکردن بویلر آب گرم با باز کردن شیرهای اصلی است به این ترتیب فشار را در کل سیستم افت میدهید و بخار شروع به زوزه کشیدن در تمام نقاط بلند میکند و با ذخیره مجدد آن فرو مینشیند.
همیشه باید هر شیری را قبل از باز کردن شکست. اگر شیر بزرگ تر از ۲ اینچ باشد صبر کنید و ببینید با بستن مجدد آن چه اتفاقی میافتد. همیشه شیرها را خیلی آرام باز و بسته کنید.
شیر به این خاطر روی خط لوله بسته میشود که در زمان مقتضی بتوان آن را بست. شیر باید در ارتفاعی باشد که به راحتی بتوان آن را از روی زمین چرخاند. به نظر شما چقدر احتمال دارد یک اپراتور جان خود را به خاطر چند دلار انداخته و از محلی نامتعارف برای بستن شیر بالا برود؟
نشتی در شیرها
بعضی شیرهای نرم ممکن است عمر بیشتری داشته باشند اما اپراتور همیشه باید از این حقیقت آگاه باشد که شیر ممکن است چکه کند و هرگز نباید این انتظار را داشته که شیر پس از نصب بدون نشتی کار کند.
بعضی اوقات نشانههایی مثل افت فشار ممکن است این دید غلط را به وجود آورد که شیر نشتی ندارد بنابراین باید منتظر وضعیت پایدار باشد تا از سلامت آن مطمئن شوید. همچنین به یاد داشته باشید که در فشار صفر در یک نقطه بالا سیستم لزوما با آنچه در نقطه پایین سیستم که ممکن است چندین فوت فشار استاتیک پشت آن باشد اندازهگیری میشود هم خوانی داشته باشد.
تا زمانی که تمام دریچهها کنترل کنید. من تجارب زیادی در مورد نشتی اتفاقی در شیرها داشتهام. آنها یک بار نشت میکنند و مدتی نه. در هنگام جدا کردن سیستم ها باید مطمئن شوید که در صورت از کار افتادن یک شیر یا نشتی آن، شیر دیگری در مدار وجود دارد که آن را پشتیبانی کند که در این صورت باید آن را ببندید. هواکش یا زهکش بین دو شیر هر نشتی را به بیرون هدایت خواهد کرد.
آچار شیر
یک مورد مهم در کاربرد شیر استفاده از آچار شیر است. اگر در واحد خود آن را ندارید، نمونهای از آن را بسازید تا در مواقع مقتضی بتوانید از آن استفاده کنید. شما با آچار لوله گیر به دسته شیر ضربه نمیزنید که آن را باز کنید.
در برخی واحدها دیده بودم که هر کسی که این کار را میکرد از طرف مسئول شیفت تنبیه میشد. پس برای شیرهای مختلف آچارهای مناسب ساخته و از آنها استفاده کنید. البته توجه کنید که آچارها فقط برای باز کردن شیر است است نه بستن آنها. در صورت ارتکاب این کار ممکن است تنبیه شوید.
و آخرین پیشنهاد در مورد استفاده از شیرها این که تا حد امکان سعی کنید از باز یا بسته بودن شیر مطمئن شده و بعد اقدام به بستن یا باز کردن آن نمایید.
۱---->2---->3---->4---->5
خوشحال خواهیم شد که اولین دیدگاه را شما ارسال نمائید.