ضربه قوچ یا ضربه چکش زمانی اتفاق میافتد که حرکت سیال در داخل لوله تحت تأثیر عواملی همچون کم و زیاد شدن شدت جریان، باز و بسته شدن شیر واقع در مسیر لوله، تغییر مسیر یا توقف ناگهانی جریان، قرار میگیرد و با افت دبی ناگهانی مواجه میگردد.
در اثر کاهش دبی، شدت جریان و در نتیجه انرژی جنبشی سیال نیز بطور ناگهانی کاهش پیدا میکند. کاهش انرژی ناگهانی بصورت افزایش فشار در سیستم ظاهر میگردد که اثرات مخربی در پی خواهد داشت.
ضربه چکش در دیگ بخار احتمال وقوع صدمات جبران ناپذیر مالی و جانی را در دیگخانه افزایش میدهد و به همین دلیل کسب اطلاعات در مورد کنترل این پدیده در دیگهای بخار و جلوگیری از وقوع آن ضرورت دارد.
ضربه قوچ امری نامعقول و کاملاً قابل پیشگیری میباشد؛ اگر دیگ بخار بدرستی و طبق قوانین استاندارد بینالمللی ساخته شده و دارای تأییده باشد، هیچگاه در معرض وقوع چنین اتفاقاتی قرار نخواهد گرفت.
در نظر گرفتن این پدیده و انجام تدابیر در جهت جلوگیری از وقوع آن در مرحله طراحی و ساخت دیگ بخار به منظور افزایش ایمنی دستگاه، عملکرد بهینه سیستم، حذف هزینههای ناشی از بروز صدمات و… ضرورت دارد.
در اثر ایجاد ضربه قوچ صدا و ارتعاش شدیدی در سیستم ایجاد میشود؛ اگر اپراتور دستگاه در مراحل ابتدایی از صدای تشکیل شده موفق شود ضربه را تشخیص دهد، قادر خواهد بود از شدت آن کاسته و از بروز خطرات جلوگیری به عمل آورد. در غیر اینصورت فشار بوجود آمده موجب تغییر شکل لولهها و یا ترکیدگی آنها میگردد. ضربه چکش به قدری ممکن است قوی باشد که در شهر نیویورک باعث تخریب یک لوله و در نتیجه آتشسوزی شده، یک کشته و چندین نفر زخمی برجای گذاشت.
پدیده ضربه قوچ میتواند در خطوط انتقال بخار، خطوط کندانس و یا تجهیزات مصرف کننده بخار رخ دهد. شدت ضربه در حضور بخار و کندانس به طور همزان افزایش مییابد و موجی با فشار بالا در داخل لوله پدید میآورد.

ضربه قوچ یا ضربه چکش چیست؟
اثرات مخرب ضربه قوچ
اثرات مخرب ضربه قوچ به شرح زیر میباشد:
- ایجاد ترک روی اجزای داخلی شیر آلات
- آسیب زدن به استیم تراپها
- کاهش دقت عملکرد تجهیزات کنترلی
- ایجاد ترک و شکستن اتصالات
- ایجاد ترک و شکستگی در محلهای جوش
- کاهش ایمنی دیگخانه و پرسنل
برای اطلاع از علل وقوع و راههای جلوگیری از ایجاد ضربه قوچ مقاله علل پدید آورنده ضربه قوچ در دیگ بخار و روشهای جلوگیری از ایجاد ضربه قوچ در دیگ بخار را مطالعه بفرمایید.
۱---->2---->3---->4---->5
خوشحال خواهیم شد که اولین دیدگاه را شما ارسال نمائید.