کاربرد دیگ بخار پرورش قارچ

برای پرورش قارچ باید به شرایط محیطی توجه ویژه‎ای گردد، فاکتورهای محیطی شامل دما، غلظت دی اکسید کربن و رطوبت نسبی می‎باشد. دما را می‎توان مهم‎ترین عامل در پرورش قارچ دانست. درجه حرارت مطلوب برای رشد قارچ حدود ۲۳-۲۵ درجه سانتیگراد است. دمای کمتر از ۱۰ درجه منجر به کاهش رشد و دمای بیشتر از ۳۰ درجه منجر به از بین رفتن ماده اولیه می‎گردد.

در هر مرحله از رشد، دما باید در رنج مشخصی قرار داشته باشد. میزان دما بر درصد رشد محصول و کیفیت محصول مؤثر است. بطور کلی هر ۲ درجه سانتیگراد تغییر درجه حرارت نسبت به دمای مطلوب، تا ۲ درصد موجب کم‎باری خواهد شد. علاوه بر حرارت، میزان رطوبت محیط نیز باید کنترل شده باشد.

روش‌‎های گوناگونی برای گرم نگهداشتن سالن‎های پرورش قارچ وجود دارد. اما از آنجا که علاوه بر دما، رطوبت نیز در پرورش صحیح قارچ مؤثر است، روش‎هایی که در حین تولید گرما، به حفظ رطوبت محیط نیز کمک می‎کنند در درجه اولویت بالاتری از اولویت قرار دارند.

لازم به ذکر است که بیشتر پرورش دهندگان قارچ در فصل سرما فعالیت می‎کنند و بالا بردن دما همزمان با حفظ رطوبت در این فصل نسبت به سایر فصول مشکل‎تر است. در این مقاله به شرح روش‎های تولید گرما و رطوبت در سالن‎های پرورش قارچ پرداخته و عملکرد دیگ بخار پرورش قارچ را مورد بررسی قرار می‎دهیم.

کاربرد دیگ بخار پرورش قارچ

راه‎های گرمایش سالن پرورش قارچ

استفاده از بخاری در سالن پرورش قارچ

قرار دادن بخاری در سالن علاوه بر اینکه موجب کاهش رطوبت محیط می‌‎گردد، احتمال ایجاد خطر را نیز افرایش می‎دهد. مشکل دیگری که در رابطه با استفاده از بخاری به عنوان منبع گرمایش سالن پرورش قارچ وجود دارد، احتمال نفوذ دود به سالن است، حتی اگر بخاری در بیرون از سالن قرار داده شده باشد.

استفاده از بخاری برقی مشکلات هیترهای معمولی را ندارد ولی با توجه به هزینه‎های تأمین برق اصلاً مقرون بصرفه نیست. در نتیجه استفاده از بخاری به تنهایی راه حل مناسبی برای تنظیم دما و رطوبت محیط نمی‎باشد.

استفاده از لوله‎کشی آب گرم در سالن پرورش قارچ

یک راه‎ دیگر برای تأمین گرمایش محیط پرورش قارچ استفاده از لوله کشی آب گرم می‎باشد. این روش برای گرمایش، گرمایش غیر مستقیم نام دارد و عملکرد آن برای گرمایش شبیه به گرمایش شوفاژها می‎باشد.

استفاده از دیگ بخار پرورش قارچ

از آنجا هرکدام از روش‎های ذکر شده دارای مشکلاتی هستند، باید روشی را پیدا کنیم که بیشترین بازدهی را داشته باشد و از آن به عنوان روش اصلی استفاده نماییم؛ با این حال  در فصول سرما ناگزیر به استفاده از سایر روش‎ها در کنار روش اصلی می‎باشیم.

استفاده همزمان از رطوبت ساز و هیتر بعنوان یکی از روش‌‎های ترکیبی مطرح است ولی استفاده جداگانه از این دستگاه‎ها در فصل زمستان، بازدهی مناسبی نخواهد داشت. رطوبت ساز به تنهایی موجب ایجاد رطوبت بر روی ماده اولیه می‎گردد و استفاده از هیتر همانطور که قبلا هم گفتیم رطوبت مورد نیاز را از بین می‎برد.

بهترین روش ایجاد گرمایش در محیط پرورش قارچ استفاده از دیگ بخار می‎باشد. استفاده از این روش در فصل زمستان که کل دوره پرورش قارچ محسوب می‎گردد، مشکلات روش‎های قبلی را از بین خواهد برد.

دیگ بخار کار رطوبت ساز و هیتر را بطور همزمان انجام می‎دهد. با قرار دادن دیگ بخار در راهروی اصلی علاوه بر استفاده از گرمای دستگاه، می‎توان رطوبت را از محلی دورتر به داخل سالن وارد کرد. طبق یک قاعده کلی هر جا به رطوبت و دما بطور همزمان احتیاج باشد، می‎توان از دیگ بخار استفاده نمود.

یکی از کاربردهای دیگ بخار پرورش قارچ، از بین بردن باکتری‎های بستر پرورش قارچ می‎باشد. بخار باخاصیت ضد عفونی کنندگی قوی، بهترین گزینه برای از بین بردن باکتری‎های بستر پرورش قارچ محسوب می‎شود. البته روش‎های شیمیایی نیز برای بر ضد عفونی کردن وجود دارد ولی استفاده از دیگ بخار به این روش‎ها ارجحیت دارد.

از آنجا که دلایل استفاده از بخار به جای روش‎های شیمیایی برای ضدعفونی کردن بستر تولید قارچ از موضوع این مقاله خارج است، در مقاله‎ای دیگر به این موضوع خواهیم پرداخت.